برای از بین بردن رنگ‌های قدیمی از روی سطح چوب، راهکارهای مختلفی وجود دارد. شاید مهم‌ترین عمل در انتخاب روش این کار، مساحت قطعه چوبی شما باشد. اگر سطح کوچکتری را رنگ‌زدایی می‌کنید می‌توانید از کاردک یا ابزارهای مشابه آن کمک بگیرید. اما برای سطوح بزرگتر لازم است از حرارت، لایه برداری با فشار بیشتر و یا محلول‌های رنگ پاک‌کن استفاده کنید. در این مقاله هر آنچه که لازم است درباره هر دوی این روش‌ها بدانید بیان خواهد شد. با ما همراه باشید.
از بین بردن لکه‌های رنگ
۱) رنگ پلاستیک: رنگ‌های پلاستیک به خودی خود عموما برای نقاشی لوازم چوبی استفاده نمی‌شوند؛ زیرا مقاومت رطوبتی کافی ندارند. اما ممکن است در حین نقاشی ساختمان با این رنگ‌ها، المان‌های چوبی نیز بر حسب اتفاق رنگی شوند. خوشبختانه این رنگ‌ها آب‌پایه هستند و با یک دستمال پارچه‌ای نم‌دار از سطح چوب پاک می‌شوند. دستمال‌های میکروفایبر، بهترین انتخاب هستند. ممکن است لازم باشد وقت زیادی برای این کار صرف کنید و چند بار دستمال را بشویید تا رنگ کاملا پاک شود. برای نتیجه سریع‌تر و بهتر از آب گرم استفاده کنید.
۲) استفاده از الکل صنعتی: در صورتی حجم رنگ پلاستیک زیاد باشد و نتوانید آن را صرفا با یک دستمال آغشته به آب پاک کنید، از الکل صنعتی کمک بگیرید. الکل می‌تواند بقایای رنگ را به طور کامل از بین ببرد. پس از این که سطح چوب را با مقدار کافی الکل پاک کردید، از یک دستمال خشک و تمیز برای جذب بقایای الکل استفاده کنید.
۳) استفاده از انواع تینر و حلال: برای پاک کردن لکه رنگ‌های روغنی و یا هر گونه رنگ حلال‌پایه، بهتر است از حلال مخصوص به آن رنگ کمک بگیرید. تینرهای مختص به هر رنگ می‌تواند در از بین بردن لکه روی سطح چوب کارایی داشته باشد. مشابه روش‌های قبل، یک دستمال مناسب را به حلال آغشته کنید و روی چوب بکشید؛ این کار را تا جایی که رنگ به طور کامل پاک شود ادامه دهید. البته لازم به ذکر است که این روش بیشتر برای لکه‌های تازه رنگ کاربرد دارند.
۴) استفاده از روغن بذر کتان: پاک کردن لکه‌های رنگی که کاملا خشک شده باشند، کمی سخت‌تر است. برای این منظور مقداری روغن بذر کتان (روغن بزرک) را بجوشانید؛ با یک دستمال تمیز و مناسب روغن را روی سطح لکه بریزید و کمی آن را پرس کنید. سی تا شصت ثانیه صبر نمایید و سپس به آرامی رنگ را از روی سطح چوب بزدایید.
۵) استفاده از کاردک: اگر ضخامت لکه رنگ از حد معینی بیشتر بود، می‌توانید آن با استفاده از یک کاردک مناسب به آرامی و با دقت بخراشید. مراقب باشید که در حین کار به سطح چوب آسیبی وارد نکنید. پس از تراشیدن لایه ضخیم رنگ می‌توانید از روش‌های فوق الذکر برای پاک کردن باقی رنگ کمک بگیرید.
۶) استفاده از خمیر شامل روغن بذر کتان و پودر سنگ جلا: در یک ظرف بی‌استفاده مقداری پودر سنگ جلا ریخته و ذره ذره روغن بذر کتان (بزرک) را به آن اضافه کنید و هم بزنید. این کار را تاجایی ادامه دهید که یک خمیر با غلظت مناسب به دست آورید. اغلب لکه رنگ‌های خشک شده با استفاده از این خمیر تا حد قابل قبولی پاک می‌شوند. از یک دستمال مناسب برای سابیدن خمیر به رنگ کمک بگیرید و پس از پاک شدن لکه، باقی مانده خمیر را با یک دستمال دیگر بزدایید.
پاک کردن رنگ با استفاده از حرارت
۱) یک سشوار صنعتی را در فاصله ۱۵ تا ۲۰ سانتی‌متری از سطح چوب نگه دارید تا بتوانید از طریق حرارت آن رنگ را از بین ببرید. شاید در شرایط خاصی بتوان از مشعل‌های گازی نیز برای تولید این حرارت استفاده کرد، اما باید دقت کنید که در این صورت ریسک آتش گرفتن و یا سوختن سطح چوب بلا می‌رود؛ بنابرین کمک گرفتن از آن‌ها توصیه نمی‌شود.
- حین کار از دستکش و عینک ایمنی استفاده کنید.
- توجه کنید که سشوار را بیش از حد به سطح چوب نزدیک نکنید. حرارت بسیار مستقیم ممکن است رد سوختگی بر سطح چوب به جا بگذارد.
۲) به آرامی سشوار صنعتی را بالای سطح چوب حرکت دهید. سطحی که رنگ شده باید به طور یکنواخت تحت حرارت قرار گیرد. پس سشوار را به صورت متناسب و همگن در جهات مختلف (بالا و پایین و چپ و راست) حرکت دهید.
- به یاد داشته باشید نگه داشتن حرارت به صورت متمرکز در یک نقطه باعث سوختن و یا حتی آتش گرفتن چوب خواهد شد. پس حرکت یکنواخت را فراموش نکنید.
۳) به محض این که رنگ شروع به چروک شدن کرد، آن را با استفاده از یک ابزار مناسب از روی سطح بردارید. حرارت باعث می‌شود رنگ شروع به ذوب و چروک شدن و حباب زدن کند. در همین حین بهترین موقع است که آن را با یک کاردک پهن از روی سطح بزدایید.
- اگر برایتان امکان پذیر است، بهتر است با یک دست به حرارت دادن توسط سشوار ادامه دهید و با دست دیگر رنگ را پاک کنید. در غیر این صورت، سشوار را خاموش کرده و صرفا به لایه برداری رنگ بپردازید. می‌توانید از شخصی دیگر نیز کمک بخواهید تا سشوار را روی برایتان نگه دارد.
۴) در صورت بروز آتش سوزی خونسرد باشید. علی رغم این که در حین این عملیات، چوب ممکن است شعله ور شود، خوب است بدانید که این آتش معمولا کوچک خواهد بود و در صورتی که آرامش خود را حفظ کنید به راحتی می‌توانید آن را اطفاء کنید.
- آتش اگر بسیار کوچک باشد، می‌توان آن را به راحتی با قرار دادن لبه تخت کاردک روی آتش، خاموش کرد.
- یک سطل آب در نزدیکی خود قرار دهید. در صورتی که آتش بیش از حدی بود که بتوانید از کاردک کمک بگیرید آن را سریعا با ریختن آب خاموش کنید.
پاک کردن رنگ با به کارگیری نیروی مضاعف
۱) در قدم اول از خود محافظت کنید. ماسک فیلتردار مناسب و دستکش‌های ایمنی بپوشید. در این روش قرار است که از سنباده‌زنی و روش‌های مشابه استفاده کنید. پس باید خود را از تنفس گرد و غبار ذرات رنگ و چوب حفاظت نمایید.
۲) در صورت امکان، از ورق‌های سنباده دستی استفاده کنید. در مواقعی که سطح چوب رنگ شده، چندان بزرگ نباشد می‌توانید به صورت دستی آن را سنباده بکشید تا رنگ پاک شود.
- استفاده از دستگاه‌های سنباده زنی برقی، روی سطوح کوچک بسیار مشکل خواهد بود و همچنین به دلیل نیروی زیادی که وارد می‌کنند ممکن است به المان چوبی کوچک شما آسیب برسانند.
- از سنباده‌های دانه درشت استفاده کنید. سنباده‌هایی که دانه بندی ریزی روی سطح خود دارند ممکن است به سرعت با ذرات رنگ و چوب اشباع شوند و کارایی خود را از دست دهند.
- چوب را هم‌جهت بافت آن سنباده بکشید.
- به محض این که متوجه شدید ذرات چوب نیز همراه با رنگ از روی سطح بلند می‌شود، برای ادامه کار سنباده نرم‌تری را جایگزین کنید.
۳) برای پروژه‌های بزرگتر از ماشین‌های برقی و مکانیکی سنباده استفاده کنید. برای قطعان چوبی بزرگتر مثل مبلمان، میز و نیمکت‌های چوبی بزرگ و … بهتر است برای صرفه جویی در زمان و توان خود، از دستگاه‌های سنباده استفاده کنید.
- استفاده از سنباده‌های دیسکی، نواری و نقاله‌ای همگی می‌توانند انتخاب مناسبی برای این حوزه باشند.
- نکته‌ای که پیش‌تر در مورد سنباده‌های دستی بیان شد، اینجا نیز صادق است. از سنباده‌هایی که بافت درشت‌تری دارند استفاده کنید. سنباده‌های ریزبافت احتمالا سریع اشباع شده و کارایی خود را از دست می‌دهند.
- هم‌جهت بافت چوب و در یک جهت سنباده زنی را پیش ببرید. در غیر این صورت به سطح چوب آسیب خواهید زد.
- پس از این‌که بخش اصلی رنگ از سطح چوب جدا شد، سنباده خود را با سنباده نرم‌تری جایگزین کنید.
استفاده از مواد شیمیایی رنگ پاک‌کن
۱) نوع درست رنگ پاک‌کن را انتخاب کنید. دقت نمایید موادی که خریداری می‌کنید برای پاک کردن چه نوع رنگی فرموله شده است. بدیهی است که بنا نیست که هر رنگ پاک‌کنی بتواند همه انواع رنگ چوب را از بین ببرد. همچنین بین نوع محلول مایع و یا انواع خمیری و ژلی آن، یک مورد را انتخاب کنید.
- محلول‌های مایع معمولا به صورت اسپری به فروش می‌رسند و برای پاک کردن یک یا نهایتا دو لایه آخر رنگ مناسبند.
- مواد خمیری معمولا با قلم‌مو روی سطح اعمال می‌شوند می‌تواند تا ده لایه و حتی بیشتر را پاک کنند.
- حتما از دستور العمل موادی که خریده‌اید پیروی کنید. اگرچه که اکثر رنگ پاک‌کن‌ها با روش یکسانی اعمال می‌شوند، ممکن است در جزییات با هم تفاوت‌هایی داشته باشند. برای رسیدن به نتیجه بهتر، حتما راهنمای محصول را مطالعه فرمایید.
۲) در صورت استفاده از مواد خمیری و ژلی، مقدار کمی از مواد را در ظرف فلزی با دهانه باز بریزید. به این طریق استفاده از رنگ پاک‌کن به مراتب برای شما به مراتب آسان‌تر خواهد شد.
- اگر امکان دارد از یک ظرف فلزی با درپوش پلاستیکی استفاده کنید تا در حین پروژه، باقی‌مانده مواد خشک نشود.
۳) از یک قلم‌موی مناسب کمک بگیرید تا رنگ پاک‌کن را در تمام سطح چوب به صورت یکنواخت و در لایه‌ای نازک روی چوب پخش کنید.
- قلمو را تنها در یک سطح حرکت دهید و رفت و برگشتی عمل نکنید.
- قسمتی را که یکبار به مواد آغشته کردید، مجددا لایه‌گذاری نکنید.
۴) استفاده از محلول‌های مایع و اسپری نیز اصول خاص خود را دارد. در این حالت، نازل اسپری را چیزی حدود 10 سانتی‌متر از سطح فاصله دهید و سپس اسپری کنید. محلول‌های مایع را می‌توان حتی در لایه‌های ضخیم اعمال کرد. در این حالت رنگ پاک‌کن معملا به شکل فوم یا کفی پاک‌کننده ظاهر خواهد شد.
۵) به محلول زمان کافی دهید تا بتواند موثر عمل کند. اغلب رنگ‌پاک‌کن‌ها به 20 تا 30 دقیقه زمان نیاز دارند تا تاثیرگذار باشند. زمان دقیق را از روی برچسب محصولی که خریداری کردید پیدا کنید و اجازه دهید مواد در این بازه زمانی روی سطح باقی بمانند.
- در این حین درها و پنجره‌ها را باز کنید و تهویه مناسبی فراهم آورید تا گازهای مضر متصاعد شده از مواد، تنفس شما را دچار مشگل نکند.
۶) رنگ را تست کنید. یک کاردک را به صورت دوار روی سطح رنگ حرکت دهید. اگر رنگ با این حرکت بریده بریده و تکه تکه شد، نشان می‌دهد که مواد رنگ پاک‌کن موثر و درست عمل کرده‌اند.
- در نظر داشته باشید از کاردکی استفاده کنید که مقاومت شیمیایی کافی داشته باشد.
۷) از کاردک فلزی برای بلند کردن رنگ استفاده کنید. لبه کاردک را به آرامی زیر رنگ نرم شده سر بدهید تا بتوانید آن را لایه برداری کنید.
- سعی کنید طی یک حرکت، قسمت اعظم رنگ را بلند کنید.
- در یک جهت کار کنید.
۸) از یک سیم ظرفشویی برای پاک کردن باقی مانده رنگ کمک بگیرید. اگر قسمت‌هایی از رنگ کماکان روی سطح چوب باقی مانده بود، یک اسکاچ فلزی را در ظرف رنگ‌پاک‌کن فرو ببرید و بقایای رنگ را به آرامی از سطح آن پاک کنید. استفاده از دستمال‌های ضخیم‌تر مثل میکروفایبر نیز می‌تواند کمک کننده باشد.
سلام ممنون از توضیحات خوبتون رنگ برها روی سیلر و کیلر هم موثر هستند یا اصولا می شود روی سیلر کیلر رنگ روغنی ترجیحا تیره اجرا کرد یا حتما باید اول رنگ‌زدایی شود بعد دوباره رنگ شود